Ertuğrul Mehmed
emehmed@gmail.com
Yeni tip koronavirüsten (Covid-19) korunmanın bir yolu da bu günlerde toplu taşıma araçlarında seyahat etmekten kaçınmaktır. Toplu taşıma araçlarının kullanılması kesinlikle tercih edilmemelidir. Her ülkede kısa mesafeler için mümkünse yürümek veya bisiklet kullanmak tavsiye edilmektedir.
Aciliyet ya da mecburiyet söz konusuysa, yahut toplu taşıma aracına binmek kaçınılmaz bir yol aldıysa, “maske kullanmak” sağlık açısından önemli bir korunma yöntemidir. Maskenin yanı sıra araca binerken, inerken yolculuk esnasında diğer yolculardan ve araç sürücüsünden uzak durmalı, fiziksel temastan kaçınmalı, sosyal mesafe mutlaka korunmalıdır.
Avrupa’da bazı kentlerde, örneğin Norveç’te (Oslo) araçların ön kapısı biniş ve inişlere kapatılmış, ön sıra koltuklar bloke edilmiştir. Araçlarının diğer koltukları ve zeminleri, nerede durabileceği ve nerede oturulabileceğini göstermek için işaretlenmiştir.
Zorunlu olmadıkça seyahat edilmemesi gerektiğine dair uyarılar yapılmaktadır. Web sitelerinde duyurular yayınlanmaktadır. Yolcular arasında güvenli mesafenin sağlanması için sefer sayıları, doluluk oranları takip edilerek arttırılmaktadır.
Norveç Sağlık Müdürlüğü ve Norveç Halk Sağlığı Enstitüsü tarafından Covid-19’un yayılmasını önlemeye yönelik alınan kararlara ve hazırlanan yönerge hükümlerine şirket çalışanlarının ve yolcuların uyduğu gözlemlenmektedir.
Oslo kentinin toplu ulaşım şirketi Ruter’in web sitesinde şöyle bir ibare yer almaktadır: “Müşteri olarak mevcut yolcu kapasitesi kurallarına uyduğunuz süreces eyahat etme hakkına sahipsiniz. Bu, araçlarda sizin için yer yoksa seyahat garantimizin artık geçerli olmadığı anlamına gelir.”
Biraz araştırdığımızda Seyahat Garantisi’nin, Oslo'daki tüm ulaşım hizmetlerinde ve Viken'in (eski adıyla Akershus) bazı bölgelerinde geçerli olduğunu öğreniyoruz.
Seyahat garantisi, taşıma hizmetleri ve duraklarda dakiklik, bilgi ve konfor hakkında on hüküm içermektedir.
Kentteki toplu taşıma araçları planlandığı şekliyle sefer için hazır hale getirilmektedir.
Geçerli zaman çizelgesinde listelenen tüm kalkışlar planlandığı gibi çalıştırılmaktadır.
Araçlar zamanında hareket ettirilmektedir. Makul ölçüde, mümkün olduğu sürece zaman çizelgesine bağlı kalınmaktadır.
Araçlar planlanan kalkış saatinden önce, herhangi nedenle bir duraktan kaldırılmamaktadır.
Yolcular için, belirli bir rota üzerinde beklenebilecek durak/yer bulundurulmaktadır. Duraklar ve araçlar doğru rota numarasını ve hedefi görüntülemektedir.
Bir sonraki durak hakkında bilgi, söz konusu servise yerleştirilen hoparlör ve ayrıca bunların mevcut olduğu dijital ekranlarda verilmektedir.
Her rota için hareket saatleri tüm duraklarda yayınlanmaktadır. Ücretler hakkındaki bilgiler otobüslere, feribotlara, tramvaylara ve Metro arabalarına ve biletlerin satıldığı duraklara asılmaktadır.
Bir araçta herhangi bir nedenle planlanmamış bir hata/arıza meydana geldiğinde, sürücü derhal bunun nedeni hakkında yolcuları bilgilendirmektedir. Mümkün olduğunca, ilgili duraklardaki rota değişiklikleri hakkında da bilgilendirme yapılmaktadır.
Tüm duraklar ve bilgi ekranları düzenli olarak temizlenmektedir. Otobüsler, feribotlar, tramvaylar ve Metro vagonları hizmete alınmadan önce her gün hem temizlenmekte, hem dezenfekte edilmektedir. Kabul edilemez derecede kirlendiklerinde ise hizmet dışı bırakılmaktadır. Mobilyalar ve dekorasyonlar düzenli ve iyi durumda tutulmaktadır.
Yaşansın yaşanmasın bir sorun Müşteri Merkezi’ne bildirildiğinde, en geç bir sonraki iş gününde ciddiyetle ele alınmaktadır. Küçük sorunlar, makul olan en kısa sürede değerlendirilerek sonuçlandırılmaktadır.
Panolar ve bilgi ekranları yolculara kurallar, tarifeler, ulaşım hizmetleri hakkında bilgi vermek için kullanılmaktadır.
Covid-19 salgın hastalık nedeniyle toplu taşıma araçlarında ve toplu kullanılan alanlarda temizlik önemli ölçüde arttırılmış.
Çevre ve araç temizleme işi ne kadar arttırılsa arttırılsın; maske kullanımına, görgü kurallarına, sosyal mesafe ve el hijyeni konusundaki tavsiyelere uyulmadığı sürece herkesin salgın hastalığa yakalanma riski taşıdığı unutulmamalıdır.